Obowiązywanie norm - Horror vacui

Horror vacui (łac. "lęk przed pustką") - natura nie znosi próżni

Apokalipsa normalizacyjna nastąpiła dnia 3 kwietnia 1993 r. Wydana tego dnia Ustawa o normalizacji [1] w art. 19 ust. 1 ogłosiła, że "Stosowanie Polskich Norm jest dobrowolne". Wprawdzie w tym samym ustępie oraz w następnych dopuszczono, że Minister oraz ustawy mogą wprowadzić obowiązek stosowania Polskiej Normy. Jednak powyższe zdanie było cytowane, przez każdego, kto chciał wymigać się od stosowania Polskich Norm, bo przecież są dobrowolne.

Nie jest jednak tak, że powyższa Ustawa, czy też obowiązująca obecnie Ustawa z dnia 12 września 2002 r. o normalizacji [2] daje nam, inżynierom, prawo do "wolnej amerykanki". W szczególności do stosowania zasad, czy też norm, które sami uznamy, że są dobre. Natura nie znosi próżni. Wymagania techniczne - też. Wszystkie normy nie mogą zostać uznane za dobrowolne, tylko jedną ustawą. Długo po 1993 roku normy rozsiane po rozporządzeniach, ustawach, obowiązywały. Wejście Polski do Unii Europejskiej nadało normom status zharmonizowania z dyrektywami (wprowadzanymi rozporządzeniem). Z jakiegoś powodu Polski Komitet Normalizacyjny zatwierdza nowe i wycofuje stare normy. Publikowane są wykazy norm zharmonizowanych z dyrektywami europejskimi. Na stronie www.pkn.pl można sprawdzić status obowiązywania normy oraz jaką normą została zastąpiona.

Można nie stosować norm, ale jest to jak wyważanie otwartych drzwi.  W normach, za niewielkie pieniądze jest dostępna wiedza tysięcy inżynierów z całego świata. Ta wiedza ciągle się zmienia, uaktualnia. Każdego roku wydawanych jest pewnie tysiące norm. PKN wprowadził niedawno oprócz roku, również miesiąc wydania.

Działanie bez norm, to działanie po omacku. Niestosowanie uznanych na świecie lub w Europie norm może kosztować wiele. Czasami są to pieniądze, czasami zdrowie, czy ludzkie życie. 

Każdy chciałby mieć tę świadomość, że inżynier, który projektował Twój dom, czy samochód stosował najbardziej aktualne i uznane zasady techniczne, które są zawarte właśnie w normach.

[1] Ustawa z dnia 3 kwietnia 1993 r. o normalizacji Dz.U. 1993 nr 55 poz. 251
[2] Ustawa z dnia 12 września 2002 r. o normalizacji. Dz.U. 2002 nr 169 poz. 1386